Univerzitetska biblioteka (Odjeljenje Tehnološki fakultet)

Univerzitetska biblioteka Univerziteta u Tuzli osnovana je Odlukom Senata i Upravnog odbora 2010. godine kao podorganizaciona jedinica Univerziteta u Tuzli. Savremeni zahtjevi visokog obrazovanja u sklopu Bolonjske deklaracije kao sto su: fleksibilnost, interdisciplinarnost, kreativnost i doživotno učenje su razlozi za njeno osnivanje. Proces integracije našeg Univerziteta doveo je do brojnih promjena u bibliotečkoj djelatnosti na Univerzitetu te joj dao mjesto koje joj pripada kako u smislu naučnoistraživačke i obrazovne djelatnosti Univerziteta, tako i s obzirom na zahtjev kojeg je formirala Agencija za razvoj visokog obrazovanja u BiH, kao jednom od kriterija eksterne evaluacije u procesu dobijanja akreditacije.

Bibliloteka je organizovana na principu nekoliko dislociranih odjeljenja, tačnije 7 odjeljenja koja pružaju usluge svim studentima Univerziteta. Najstarije odjeljenje Univerzitetske biblioteke je na Tehnološkom fakultetu koji je prva visokoškolska institucija u BiH koja je otvorila postdiplomski studij 1963. godine. Prva doktorska disertacija na Fakultetu odbranjena je 1962. godine i pohranjena u njegovu biblioteku. Zbog toga samim osnivanjem fakulteta osnovana je i njegova biblioteka, jer visokoškolske su biblioteke sastavni dio naučnonastavne i istraživačke infrastrukture, te svojim fondovima i uslugama doprinose razvoju nauke i pomažu unapređivanju odgojno-obrazovnog i naunočnoistraživačkog rada na univerzitetu.

Biblioteka Tehnološkog fakulteta i čitaonica raspolažu sa 70 sjedećih mjesta za studente i opremljena je određenim fondom knjiga-literature, smještenih u dvije zasebne prostorije ukupne površine 215 m2. Studentima je trenutno na raspolaganju oko 9500 hiljada naslova knjiga stručne literature koje se na police smještaju prema sistemu univerzalne decimalne kalisfikacije (UDK), 7460 serijskih publikacija, 4335 diplomskih, 365 magistarskih i 157 doktorskih radova.

Prostor čitaonice pokriven je WI-Fi signalom i tehnički je opremljen sa četiri nova računara koji su namijenjeni za potrebe studenata.

Bibliotečki fond biblioteke Tehnološkog fakulteta intenzivno se nadograđuje nabavkom novih naslova putem projekata kao što su:

• Javni Poziv od strane Federalnog ministarstva obrazovanja i znanosti, Sektora za visoko obrazovanje, projektom Pomoć bibliotekama visokoobrazovnih institucija u osiguranju dostupnosti udžbenika osnovne studentske literature za studijske programe u 2013. godini;
• Interni poziv za finansiranje/sufinansiranje projekata iz oblasti nauke od značaja za Federaciju u 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020. i 2023. godini – „Podrška radu biblioteka Univerziteta u Tuzli i njihovo uključivanje u bibliotečko-informacioni sistem“;

 Kroz ovakve projekte obogaćen je fond sa veoma dobrim naslovima stručne literature. Nabavljeni su naslovi koji u jedinstvenom bibliotečko-informacionom COBISS sistemu BiH postoje jedino u ovoj biblioteci. Veliku ulogu u obogaćivanju fonda biblioteke imaju i profesori Univerziteta koji poklanjaju svoje udžbenike te se može reći da u biblioteku pristiže solidan broj prinova. Također, obavezni primjerci ustanove i razmjena građe sa drugim fakultetima doprinosi rastu fonda.

U cilju pružanja što efikasnijih usluga korisnicima nakon osnivanja Univerzitetske  biblioteke unaprijedio se rad uposlenika dobijanjem licence za rad i na taj način omogućen je pristup jedinstvenom bibliotečko-informacionom COBISS sistemu BiH čija smo punopravna članica. COBISS predstavlja organizacioni model povezivanja biblioteka u bibliotečko-informacioni sistem sa uzajamnom katalogizacijom, uzajamnom bibliografsko- kataloškom bazom podataka COBIB i lokalnim bazama podataka biblioteka učesnica.

Samim tim biblioteka Tehnološkog fakulteta je u mreži COBISS.Net. COBISS.Net je naziv mreže koja međusobno povezuje autonomne (nacionalne)  bibliotečko-informacione sisteme COBISS različitih država u okruženju i njihove informacione sisteme o  istraživačkoj delatnosti. Bibliotekar Tehnološkog fakulteta je imao čast biti pozvan i prisustvovati Konferenciji COBISS 2024 pod pokroviteljstvom IZUM-a (Institut informacijskih znanosti, Maribor) koji već dugi niz godina organizira međunarodne COBISS konferencije, omogućavajući stručni susret bibliotekara i informacijskih znanstvenika u regionu, te razmjenu znanja, mišljenja i iskustava između njih.

U toku su aktivnosti punjenja lokalne baze u COBISS sistemu, pri čemu krajnji korisnik može imati uvid u inventar biblioteke Tehnološkog fakulteta.

Univerzitetska biblioteka, što znači i biblioteka Tehnološkog fakulteta je  punopravna članica E-CRIS.BH sistema. To je informacioni sistem koji predstavlja elektronsku bazu podataka o istraživačima, istraživačkim organizacijama, istraživačkim odjeljenjima i istraživačkim projektima.

Povezanost E-CRIS.BH sa bibliografskom bazom COBISS.BH omogućava uvid u bibliografije istraživača, koje su integralni dio svakog naučnog rada, uslov za sintetizovanje saznanja i podataka koji vode do traženih naučnih rezultata. Korisnici COBISS-a imaju mogućnost  da  u  okviru  svojih  nacionalnih  bibliotečko-informacionih  sistema  u  mreži COBISS.Net (regionalna mreža) evidentiraju istraživače, istraživačke organizacije, odjeljenja i projekte neophodne za izradu bibliografije istraživača i organizacija.

Također, Univerzitetska biblioteka i njeno stručno osoblje su članovi Društva bibliotekara Federacije BiH što omogućava stalnu vezu sa drugim bibliotekama u cilju unapređenja njihovog rada kako bi bili u toku sa svim novitetima bibliotečke djelatnosti.

Na odjeljenju se vrši i klasifikacija magistarskih i doktorskih radova tehničkih nauka našeg Univerziteta. Izdavanje UDK broja omogućava dosljednu i postepenu podjelu svih naučnih i stručnih oblasti na odgovarajuće podoblasti. On je sredstvo da se numerički, na univerzalno prepoznatljiv način iskaže kojoj oblasti ili naučnom polju pripada rad. Svi radovi sa dodjelom UDK broja se istovremeno unose u COBISS bazu.

Broj studenata na Tehnološkom fakultetu i akademskog osoblja ukazuje na prijeku potrebu bogaćenja bibliotečkoga fonda i njegovoga osvježavanja aktuelnim naslovima kako bi se omogućio nesmetani razvoj naučne misli pri Univerzitetu. Biblioteka je sve manje mjesto (lokacija), a sve više je proces. Biblioteka sve više postaje informacijska platforma u umreženom društvu znanja. Ona obezbjeđuje pronalaženje, posuđivanje i upotrebu informacija. Ideja virtualnog univerziteta počiva na unapređenju elektroničkog učenja (e:Learning), pa su i naše visokoškolske biblioteke spremne da grade online servise i programe za udaljene korisnike. Biblioteka Tehnološkog fakulteta sa fondom  stručnih knjiga kojima raspolaze daje veliku potporu učenju, nastavi i istraživanju te je uključena i u formiranje Repozitorija Univerziteta u Tuzli (www.phaidra.untz.ba) u koji se pohranjuju doktorske disertacije (www.e-teze.untz.ba).

Ono što je veoma bitno da fakultet i biblioteka ostvaruju saradnju i razmjenu časopisa vlastitog izdanja Technologica Acta sa bibliotekom Fakulteta za prehrambenu  tehnologiju, Sveučilišta Josip Juraj Strossmayer iz Osijeka, Tehnološkog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu, Tehnološkog fakulteta Univerziteta u Banjaluci, University Sts Cyril and Methodius Faculty of Technology and Metallurgy u Skoplju i sa Hrvatskim društvom kemijskih inženjera i tehnologa iz Zagreba (časopis Kemija u industriji). Univerzitetska biblioteka je član registracijske agencije Crossref koja pruža usluge povezivanja naučnih i stručnih publikacija putem digitalnih identifikatora objekata-poznatiji kao DOI brojevi, te njeni bibliotekari dodjeluju DOI broj naučnim i naučno-stručnim časopisima i njihovim člancima, brojevima i godištima. Baza Crossref tako omogućava istraživačima i čitaocima praćenje citata, povezivanje između radova i pristup metapodacima što je važno u akademskoj zajednici zbog tačnosti citiranja i pouzdanog pristupa izvorima.

Kako danas, tako i ubuduće, biblioteka će raditi na podizanju nivoa informacione pismenosti, stručnog i kreativnog razvoja korisnika Biblioteke i bibliotekara. Nastojat će obezbijediti dostupno i prijatno okruženje za različite usluge korisnicima bazirane na inovativnim tehnologijama koje omogućavaju efikasnost, produktivnost te promovirati cjeloživotno učenje kao nezaobilazan segment obrazovnog procesa i života uopće.